I formom i sadržinom novi roman dobitnika Ninove nagrade Vladana Matijevića „Sloboda govora“ od samog početka uvlači čitaoca u atmosferu novinarskog posla i njegovog preplitanja sa političkim interesima do najviših struktura vlasti.
Priča o misterioznom nestanku novinara Čomskog i njegovom prijateljstvu od studentskih dana sa kolegom Vladimirom F. čita se kao najuzbudljiviji triler. Ali iza tog zapleta krije se opora slika erozije svih vrednosti, izdaje, pogubnih podela i sudbine novinara i srpskog društva uopšte u tri poslednje neslavne decenije. U antologijskom poglavlju „Prijatelji“, u gotovo filmskom ritmu, jezgrovito i nepoštedno iznesena je kratka istorija našeg propadanja a da istovremeno nije narušen romaneskni naboj niti zanemaren razvoj odnosa dva glavna lika, jednog promašenog i jednog uspravnog čoveka.
„U romanu sam razmatrao slobodu i neslobodu izražavanja, pritom sam govor predstavio kao način da se ostvari sloboda, ali i kao sredstvo za sputavanje slobode drugog“, rekao je Matijević povodom objavljivanja nove knjige.
Glavni junaci romana tragaju i teže ka slobodi, u tome istrajavaju ili se predaju, upadaju u zamke u kojima ostaju zarobljeni ili iz njih izlaze na nečastan način.
„Vreme u kojem žive, sistemi koji se menjaju, strahovi i frustracije otežavaju im tu borbu i napore da uspostave normalnu komunikaciju sa svetom. Ovaj roman o dvojici novinara, ali i njihovim kolegama iz redakcije, može se čitati kao triler i kao društvena hronika, kao dokumentaran i kao apsurdan“, zaključuje Matijević.
Pisac će na kraju navesti čitaoca da se sa nevericom zapita: da li stvarnost utiče na medijsku scenu ili zapravo mediji kreiraju stvarnost, da li je moguće da događaji koji se opisuju u novinama tek po njihovom objavljivanju prelaze u realnost. A koliko ta realnost može biti fantastična, otkriva se u završnici romana…
Vladan Matijević je dobitnik više značajnih nagrada i priznanja u Srbiji, između ostalih i Andrićeve nagrade za najbolju knjigu priča 2000. godine i Ninove nagrade za najbolji roman 2003. godine. Njegovi romani i priče prevedeni su na nekoliko svetskih jezika.
