Njujorški Metropoliten muzej je povodom jevrejskog praznika Pashe, koja je po savremenom kalendaru u vreme pravoslavnog Uskrsa, odabrao da izloži dva veoma retka primerka jevrejske religijske knjige “Hagade”.
Hagada se bavi biblijskom pričom o egzodusu Jevreja iz egipatskog ropstva i ona se čita za vreme Pashe, a u srednjem veku je bila praksa da bude bogato ilustrovana čak i ljudskim figurama.
Oba rukopisa “Hagade” su izložena na dve lokacije za srednjevekovnu umdetnost u glavnoj zgradi muzeja na Petoj aveniji, dok je druga u “klaustrima” izmeštenim iz centra grada gde se nalaze ostaci srednjevekovnih manastira i crkava kupljenih u Evropi i kamen po kamen preneti u Njujork.
Oba rukopisa bogato iluminirana su bili duže vreme izvan izlozbenih prostora pošto su bili u rukama konzervatora i restauratora.
Jedan manuskrupt poznat kao “Prato Hagada” izložena je u klaustrima i to je nova pozajmica iz njujorškog Teološkog seminara gde se čuva u seminarskoj biblioteci i ovo je prvi put da su je pozajmili nekom javnom muzeju.
Druga “Hagada” pripada istom seminaru, ali je već duže vreme pozajmljena Metrpolitenu i poznata je po imenu iluminatora Hoela ben Simeona jednog od najpoznatijih slikara minijaturaza jevrejske verske knjige.
Prato Hagada važi za jednu od najlepših, a nastala je u Španiji u 14 veku.
Na strani koja je izložena u klaustrima Metropolitena vide se dvojica sluga koji drže beskvasni hleb, a njegov značaj na prazničnoj trpezi je istaknut veličinom hleba koji je slikan zlatnom bojom. Ovaj primerak nije dovršen, iz nepoznatih razloga, i zato može da se vidi lepota crteža koji nisu obojeni.
Hoel ben Simeon je bio putujući pisar i slikar i najviše je radio u Italiji i Nemačkoj a specijalnost mu je bila da prepisuje jevrejske verske knjige.
Posebno je voleo da radi Hagade za ličnu upotrebu.
Izložen rukopis je nastao u Italiji 1454, i pisan je prema ritualu koji su sledili italijanski Jevreji.
Stranica koja se može videti prikazuje Jevreje kako pevaju himne u kojima slave Boga. Ovo je ceremonija koja se izvodi na kraju Pashe.
Izvor: B92
